Di kebanyakan negara-negara yang maju seperti di Jepun,Amerika Syarikat
dan Eropah dan sebahagian negara-negara membangun di rantau Asia seperti
Thailand,China dan India, kecekapan tenaga merupakan satu perkara yang amat
diberi perhatian dalam menguruskan penggunaan sumber tenaga masing-masing.
Walaupun inisiatif telah dilaksanakan terdapat kekurangan kesinambungan
kepada usaha ini kerana pada masa ini tiada dasar yang komprehensif untuk
kecekapan tenaga di Malaysia. Terdapat kekurangan penyelarasan di kalangan
pelbagai projek, serta rancangan yang sesuai untuk meneruskan aktiviti-aktiviti
selepas tempoh projek. Banyak projek-projek yang telah dilaksanakan dengan
sokongan dari agensi-agensi penderma antarabangsa dan bantuan daripada
pakar-pakar asing. Apabila projek-projek yang berakhir pembiayaan dan sokongan
bagi inisiatif telah sukar untuk mengekalkannya.
Secara khususnya, berdasarkan kajian-kajian yang telah dijalankan di
Malaysia , telah dikenal pasti terdapat beberapa halangan utama yang menghalang
pelaksanaan kecekapan tenaga secara lestari di peringkat nasional iaitu iaitu:
i)
Tiada dasar dan pelan tindakan yang menyeluruh di peringkat
nasional untuk melaksanakan program kecekapan tenaga
Kecekapan tenaga telah menjadi sebahagian daripada Rancangan Pembangunan
Malaysia setiap 5 tahun dalam Rancangan Malaysia(RM) sejak 10 tahun lalu tetapi
pada masa yang sama tiada sebarang pelan
induk bagi pelaksanaan kecekapan tenaga telah dibangunkan dan dilaksanakan.
Dalam setiap RM sentiasa ada bahagian
yang menyentuh mengenai inisiatif
kecekapan tenaga yang perlu diambil di atas namun kebanyakannya, semua
inisiatif yang dilaksanakan adalah didorong oleh projek-projek atau
langkah-langkah jangka pendek secara
berasingan, tanpa sebarang penyelarasan yang jelas di antara aktiviti dan objektif jangka masa
pendek, sederhana dan panjang.
Secara umumnya tiada pendekatan
yang sistematik dan holistik telah diambil terutamanya oleh pihak kerajaan dalam
pelaksanaan inisiatif-inisiatif kecekapan tenaga di negara ini. Kebanyakannya
ia adalah langkah sementara dan inisiatif jangka pendek yang tidak mempunyai
kesinambungan dan mampan dalam jangka masa panjang. Banyak inisiatif yang
dijalankan oleh pelbagai agensi kerajaan dan pelbagai organisasi kerajaan lain
dan swasta tetapi tidak diselaraskan.
Kerajaan juga dilihat telah hanya memberikan banyak perhatian mengenai pengurusan dan
perancangan untuk sektor bekalan tenaga
seperti bekalan elektrik manakalah perhatian
dan sumber-sumber yang diperuntukkan untuk pengurusan dan perancangan di sektor penggunaan
tenaga atau permintaan adalah amat terhad.
ii)
Tiada rangka kerja
perundangan dan peruntukkan undang-undang yang khusus untuk kawalselia dan pelaksanaan kecekapan tenaga
secara berkesan
Undang-undang dan peraturan bagi sektor tenaga sedia ada kebanyakannya
menumpukan tentang bekalan elektrik dan keselamatan dalam penggunaan tenaga
elektrik. Buat masa ini tiada undang-undang secara keseluruhan dalam sektor
tenaga dan undang-undang yang ada sekarang hanya merangkumi sektor bekalan dan
sedikit dalam penggunaan tenaga elektrik sahaja manakala penggunaan
tenaga-tenaga secara cekap dalam bentuk
thermal seperti stim,pemanasan, pengeringan dan penyejukan masih tidak dikawalselia.
Begitu juga, tidak ada rangka kerja undang-undang untuk meletakkan
tanggungjawab untuk kecekapan tenaga dalam kerajaan dan dengan itu terdapat
juga tiada rangka kerja untuk memberikan kuasa yang perlu kepada agensi
kerajaan untuk melaksanakan wajib inisiatif kecekapan tenaga.
3) Tiada peneraju atau
“champion” dalam mempastikan pelaksanaan kecekapan tenaga di peringkat nasional
Program dan projek kecekapan tenaga setakat ini telah dilaksanakan oleh
agensi-agensi dan institusi-institusi berdasatkan kepada usaha mereka sendiri secara
individu.
Dalam erti kata lain, tidak ada pihak berkuasa yang jelas
bertanggungjawab secara menyeluruh bagi memastikan kecekapan tenaga memainkan
peranan utama dalam perancangan tenaga negara.
Perancangan keperluan tenaga masih lagi berdasarkan ramalan permintaan
dan perancangan bekalan, tanpa mengambil kira kecekapan tenaga dan pengurusan daripada
segi permintaan pengguna.
Kepentingan untuk mempunyai peneraju atau badan kawal selia yang
kompeten untuk memacu kecekapan tenaga adalah untuk melaksanakan dasar
kecekapan tenaga nasional dan menguatkuasakan undang-undang dengan melibatkan
semua pihak berkepentingan dan menyelia semua isu dan aktiviti yang berkaitan
dengan kecekapan tenaga.
4) Harga tenaga atau bahan
api yang rendah
Harga elektrik dan bahan api yang disimpan di bawah kos sebenar
penjanaan tenaga kerana subsidi minyak. Jumlah subsidi yang diberikan bagi
penjanaan elektrik pada tahun 2009 adalah RM19billion. Harga tenaga di Malaysia
adalah rendah berbanding dengan negara-negara jiran seperti Thailand dan
Singapura di mana harga yang mencerminkan harga pasaran. Harga tenaga di
Malaysia adalah sangat rendah berbanding
dengan negara-negara maju di mana harga tenaga adalah tertakluk kepada pelbagai
cukai juga. Harga tenaga yang rendah menghalang usaha kecekapan tenaga kerana
sebagai pengguna, mereka kurang bimbang tentang kos tenaga dan pelbagai jenis
pelaburan tenaga kecekapan tidak dibuat kerana
pulangan dari segi penjimatan kos tenaga
yang kecil dan lebih lama tempohnya kerana harga tenaga yang rendah
5) Kekurangan atau
ketiadaan Pembiayaan kewangan
Pada masa ini, Kerajaan tidak memberikan apa-apa pembiayaan geran atau
dana khas untuk melaksanakan kecekapan tenaga dalam skala yang besar manakala rebat untuk inisiatif kecekapan tenaga hanya
dalam tempoh yang terhad. Pembiayaan dari segi geran dan rebat bagi teknologi
tenaga yang cekap akan membolehkan pengguna untuk memilih teknologi yang cekap
tinggi. Walaupun ada insentif- insentif kecekapan tenaga yang disediakan, tidak
ada bantuan kewangan daripada kerajaan untuk kecekapan tenaga.
Teknologi cekap tenaga menjalankan kos modal yang lebih tinggi daripada
teknologi rendah yang cekap, ini meningkatkan beban pelaburan untuk sesiapa
sahaja yang berminat untuk berbuat demikian. Bersama-sama dengan harga tenaga
elektrik yang rendah dan, kebanyakan pengguna memilih teknologi yang paling
tidak cekap untuk mengelakkan perbelanjaan yang lebih.
Tiada juga peruntukan dana yang khusus untuk promosi kecekapan tenaga dan mewujudkan
kesedaran yang berterusan. Insentif-insentif yang diberikan pada masa lalu adalah
semata-mata insentif fiskal dari segi cukai dan rebat cukai.
Rebat cukai hanya diberikan kepada syarikat-syarikat melaksanakan
kecekapan tenaga hanya akan meningkatkan keuntungan projek. Proses permohonan pengecualian
duti import dan cukai jualan telah terbukti agak rumit dan sukar untuk
diperolehi dimana pengguna akhir perlu memohon pengecualian dan bukannya
pembekal teknologi. Dalam usaha untuk mendapat manfaat daripada pengecualian
duti import peralatan, permohonan mesti diluluskan sebelum peralatan yang
memasuki negara ini. Ini menyumbang kepada tempoh proses yang lama dalam pelaksanaan projek-projek dan dalam
banyak kes ia menyebabkan peralatan yang lebih mahal sebagai pengimport perlu
mengimport peralatan secara penghantaran satu persatu mengikut projek dan bukannya secara import pukal.
6) Tidak konsisten dalam
melaksanakan program kecekapan tenaga
Kebanyakan usaha menggalakkan kecekapan tenaga ialah secara projek
dengan tempoh masa yang terhad. Projek-projek ini telah dapat membangunkan kapasiti
dalam pelbagai institusi dan melaksanakan beberapa inisiatif kecekapan tenaga,
tetapi aktiviti-aktiviti yang dimulakan telah menjadi perlahan atau dihentikan
selepas pembiayaan projek ditamatkan. Kekurangan bajet tahunan kerajaan yang
berterusan bagi aktiviti kecekapan tenaga mewujudkan keadaan di mana aktiviti
projek adalah berdasarkan kepada dana yang ada. Ini membawa kepada inisiatif
jangka pendek dan terlalu banyak bermula dan berhenti dalam aktiviti-aktiviti
yang telah dimulakan.
7) Kurang sumber-sumber Kewangan
Untuk Pelaksanaan Kecekapan Tenaga
Institusi-institusi kewangan pada masa kini tidak memihak kepada
pembiayaan perniagaan kecekapan tenaga. Tiada kewangan khusus untuk kecekapan
tenaga daripada institusi pinjaman komersil dan ia juga telah menjadi sukar
untuk mendapatkan. Ini adalah disebabkan oleh hakikat bahawa bank-bank telah
tidak dibina kapasiti yang mencukupi untuk berurusan dengan tenaga kecekapan
penilaian projek dan skim pembiayaan projek.
Pinjaman untuk projek kecekapan tenaga biasanya diberikan berdasarkan
pada cagaran daripada syarikat-syarikat yang memohon dan bukan pada kemungkinan
keberkesanan projek mencapai sasaran
penjimatannya. Sama ada skim pinjaman untuk kecekapan tenaga bagi pengguna
individu dan institusi-institusi kewangan biasanya akan mengesyorkan skim
pinjaman tradisional seperti pinjaman jangka panjang dan pinjaman mikro kredit,
jika seseorang individu ingin membeli peralatan cekap tenaga.
Berdasarkan kajian yang telag dijalankan oleh para pakar kecekapan
tenaga di Malaysia dan daripada badan-badan antara bangsa dalam tahun 2009
hingga 2010, potensi penjimatan tenaga adalah amat besar sekiranya ianya
dilaksanakan secara holistik dan strategic.
Dengan melaksanakan dasar kecekapan tenaga di peringkat nasional dan
peruntukan dana hanya sebanyak lebih kurang
RM1 billion dalam tempoh 10 tahun, jadual di bawah ialah ringkasan
potensi penjimatan tenaga dan kos tenaga
serta pengurangan pembebasan gas karbon
dioksida dalam jangka masa pendek,
sederhana dan panjang.
|
Sasaran
|
Jangka
masa
|
||
|
Pendek
(2013)
|
Sederhana
(2016)
|
Panjang/Jumlah
(2021)
|
|
|
Penjimatan Elektrik (TWj)
|
2
|
15
|
80
|
|
Penjimatan Kapasiti
Penjanaan (GW)
|
0.3
|
1.3
|
3.7
|
|
Penjimatan bil elektrik
(RM Juta)
|
630
|
4,600
|
23,400
|
|
Pengurangan Gas Rumah
Hijau (ktCO2-eq)
|
1,800
|
13,000
|
64,000
|
|
Pengurangan penggunaan
elektrik (%)
|
1.3
|
5.0
|
10.0
|
Di samping itu, berdasarkan anggaran keperluan
kapasiti penjanaan elektrik yang diramalkan oleh Jawatankuasa
Perancangan and Pelaksanaan Pembekalan Elektrik dan Tarif pada March 2011 ialah sebanyak lebih kurang 3.7GW menjelang tahun 2030.
Oleh yang demikian, hasil daripada pelaksanaan dasar
kecekapan tenga nasional dalam tempoh 10 tahun ialah seperti berikut:
i)
Kos pembinaan loji janakuasa
elektrik sebanyak lebih kurang RM5billion hingga RM17 billion boleh dielakkan.
ii)
Penjimatan kos-kos bahan
api gas sebanyak RM22 billion dan arang batu sebanyak 1.4billion
iii)
Penjimatan subsidi untuk
gas sebanyak RM15.87billion.
KESIMPULAN
Kegagalan Malaysia untuk melaksanakan program kecekapan tenaga
diperingkat nasional yang holistic dengan mengatasi halangan-halangan yang telah dibincangkan di
atas akan menyebabkan kita akan lebih ketinggalan dalam menguruskan permintaan
tenaga dengan lebih berkesan. Ini akan menyebabkan tenaga akan terus dibazirkan
oleh para pengguna tanpa sebarang kawal
selia dan program-program sokongan yang berterusan untuk menjadikan pengguna-pengguna menggunakan
tenaga secara cekap.
Kesan langsungnya ialah, keperluan untuk membina lagi loji-loji
janakuasa yang berasaskan bahan api fosil seperti gas, minyak dan arang batu
menjadi semakin mendesak dengan kadar yang lebih segera.
Dengan kadar subsidi yang perlu ditanggung oleh kerajaan untuk bahan api-bahan
api tersebut semakin meningkat dan rancangan rationalisasi susbsidi masih belum dimuktamadkan pelaksanaannya atas sebab –sebab
dan tekanan suasana politik, negara akan terus membazirkan sumber-sumber
tenaga terhad yang ada sekiranya tiada
langkah-langkah strategik yang berkesan dalam menguruskan penggunaan tenaga
oleh para pengguna.
No comments:
Post a Comment